Vitadela

"Pierwszą z brzegu jest knajpa "Ostatnie Pożegnanie", gdzie do obyczajów należy stosować w obliczu ropuchy - kamień, klinowi - przeciwstawiać inny klin, owocowi aguacate - jego pestkę, zaś wszelakiej żałobie - odpowiedni trunek.
Mały kieliszek po stracie przyjaciela, podwójny - za żonę lub rodzeństwo, potrójny - za rodziców lub dzieci, a potem już każda mała porcja podwaja się i potraja.[...] Zaś po każdej kolejce podają przekąski: "zaduszki" z przysmażanej czarnej fasoli, tego kawioru tropików, "wiecznoodpoczywanki" z wątroby szpikowanej zielonymi kiełkami cebuli, "rekwijemki" w postaci zupy rakowej, tak gęstej, że aż człowiek doznaje wrażenia, jak gdyby jadł kawałek żywej gąbki."

Wczoraj była walka z dynią i szatanem, "w ten czas zadumy i refleksji", dziś zaczęła się Fiesta de Los Muertos. Baloniki, szaszłyki, staniki. Świetlne miecze, rastaczapeczki, durnostojki i rzeczy całkiem praktyczne, wesoła muzyczka w tle. Oferta przycmentarna w tym roku była szeroka, jak chyba nigdy dotąd. Ale - właściwie dlaczego nie? Przecież to jedno z najważniejszych świąt w Polsce, święto rodzinnych spotkań, w gronie żyjących i umarłych. Podobno święto radosne, zwłaszcza Wszystkich Świętych. Po cholerę było to grzmienie o jedynie stosownym jego przeżywaniu czyli zadumie i refleksji? Na początku listopada zadumy i refleksji jest pod dostatkiem, choćby z uwagi na wybuch sezonowych zaburzeń afektywnych, związanych z niedoborem światła, ale też i z refleksją nad nieuchronnością przemijania, które to przemijanie tak wyraźnie i boleśnie widać na łysiejących z dnia na dzień drzewach.

"Tuż obok "Ostatniego Pożegnania", frontem do cmentarza, przysiadła knajpa "Jednodniowy Kwiat", spelunka pełna pijaków i much, zaopatrzona w następującą inskrypcję, wymalowaną na ścianie w charakterze reklamy:
"Jeśli koniecznie w trupa, to lepiej tu niż tam naprzeciwko"

Tak oto dziś celebrowanie życia wzięło górę nad celebrowaniem śmierci, która i tak nastąpi. "Póki się człek rucha, niestraszna Kostucha" (bez skojarzeń, poproszę). Jesienny karnawał - a karnawał zawsze był sposobem na przetrwanie trudnych okresów przejścia, choćby pór roku, wentylem bezpieczeństwa, który pozwalał upuścić trochę napięcia, strachu, wyjąć korek wzniosłości z tyłka.

"[...] każdy idący do toalety pożyczał w kasie maskę, albowiem w masce człowiek czuje się swobodniej, swobodniej dając upust cieczom, wiatrom, lawinom ciał stałych tudzież nawałnicom...
       Po każdym pogrzebie następowało tu przedstawienie, tak przynajmniej mogłoby się wydawać: bajka dla dzieci wystawiana przez zapłakanych żałobników, istna rewia diabłów, królów, aniołów, pajaców, psów, byków, kotów, małp, niedźwiedzi, a wszystko to razem w water knajpy "Pod Aniołkami", przy wtórze fonografu - tuby zakończonej dziobem morskiego ptaka - grającego bez ustanku "Namaluj mi Czarne Aniołki".
       Zdarzało się, iż był to zasmucony rodzic, blady, niepocieszony, który w masce Mefistofelesa pozbywał się swych fekalnych rogów.
       Lub babka, która folgowała swym trzewiom, śmiejąc się pod maską pajaca, jakkolwiek pod tym przebraniem opłakiwała właśnie śmierć wnuczka.
       Lub wuj, rozanielony ciężkim zadaniem, jakie przyszło mu spełniać, ukrywający twarz pod maską serafina".

W tym roku pod cmentarzami można było podjeść jak nigdy. Profanacja? Ciału strawa potrzebna, zwłaszcza, jeśli ktoś ma więcej grobów do odwiedzenia. Podoba mi się odwieczny wręcz obyczaj zabierania jedzenia na groby i ucztowania z bliskimi zmarłymi, w wielu miejscach do dziś funkcjonujący, ale nie w naszej obowiązującej zadumie i refleksji.

"Wszyscy pijacy, wzniósłszy w górę kielliszki, zaczęli wtórować Gołąbce. Byli to starzy bywalcy "Podrygów Kupidyna": woźnice karawanów, chudzi, o twarzach okolonych bakami, amatorzy ciemnego piwa - bo każdy inny napój stanowiłby dysonans wobec barwy ich uniformów, i pożeracze knapek z mortadelą - ażeby nawet w wyborze potraw zaznaczyć obecność śmierci.
     Don Chester krzyczał:
- Zmieńcie jej przynajmniej nazwę!
     Lecz jego głos tonął w chórze innych głosów wtórujących Gołąbce:
- Bo kieliszki pustkę nam wypełnią! Dawać szkło! Dawać szkło, chcemy życia użyć!
- I dlatego napełnijcie kieliszki! Dawać szkło, chcemy życia użyć!
- Więc zmieńcie jej przynajmniej tę nazwę - nalegał ślepiec - Żeby mi nikt tu więcej nie zamawiał mortadeli...Niech mówią vitadela!
- I dlatego napełnijcie kieliszki! Vitadela! Vitadela!"

wszystkie cytaty pochodzą z książki "Bolesny piątek" Miguela Angela Asturiasa, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1980